Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi
Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu

Wolf Mükafatı: Elm və Sənətin Beynəlxalq Zirvəsi


Elm və incəsənət bəşəriyyətin tərəqqisinin əsas sütunlarıdır. Dünyada bu sahələrə töhfə verən şəxslərin əməyi müxtəlif mükafatlarla qiymətləndirilir. Bu nüfuzlu mükafatlardan biri də Wolf Mükafatıdır. Elm aləmində xüsusilə tanınan bu mükafat, bəzən “Nobelə gedən yol” kimi də dəyərləndirilir. Bəs Wolf Mükafatı nədir, kimlərə verilir və bu mükafatı bu qədər prestijli edən nədir?

Wolf Mükafatı 1978-ci ildən etibarən təqdim olunur və Wolf Fondu tərəfindən idarə olunur. Fondun qurucusu isə Alman əsilli yəhudi sənayeçi, ixtiraçı və diplomat Dr. Ricardo Wolfdur. O, həmçinin bir vaxtlar Kubanın Almaniyadakı səfiri olmuşdur. Elmə və insanlığa xidmət edən tədqiqatların dəstəklənməsini həyat missiyası hesab edən Dr. Wolf, bütün sərvətini bu məqsədlə ayıraraq, İsrail dövləti ilə əməkdaşlıq şəraitində fondu təsis etmişdir.

 

Wolf Mükafatı, elm və incəsənətdə yüksək nailiyyətlər əldə etmiş şəxsləri mükafatlandırmaqla onların fəaliyyətini beynəlxalq səviyyədə tanıtmağı və elmi tərəqqini təşviq etməyi hədəfləyir. Mükafatın təqdimatında əsas meyar, namizədin insanlığa faydalı və yenilikçi elmi və ya bədii töhfəsidir. Burada din, millət, irq və ya siyasi baxışlar nəzərə alınmır. Bu, mükafatın obyektivliyini və qlobal nüfuzunu daha da artırır.

Wolf Mükafatı hər il altı əsas sahə üzrə təqdim olunur kənd təsərrüfatı elmləri, kimya,riyaziyyat,tibb,fizika,incəsənət (hər il fərqli sahədə: musiqi, rəssamlıq, heykəltəraşlıq və s.)

Bu sahələr üzrə laureatlar, beynəlxalq səviyyədə tanınmış ekspertlərdən ibarət olan müstəqil komitələr tərəfindən seçilir. Seçim prosesi çox ciddi və şəffaf şəkildə həyata keçirilir.

Wolf Mükafatı aşağıdakı elementlərdən ibarətdir diplom – laureatın mükafata layiq görülməsini təsdiq edən rəsmi sənəd,qızıl medal,pul mükafatı adətən 100.000 ABŞ dolları məbləğində müəyyən edilir.

Bu mükafat yalnız maddi deyil, həm də simvolik baxımdan olduqca əhəmiyyətlidir. Çünki laureatlar dünya elminin və incəsənətinin qabaqcılları kimi tanınır və onların tədqiqatları və ya yaradıcılığı beynəlxalq səviyyədə daha çox diqqət qazanır.

Wolf Mükafatı alan bir çox alim sonradan Nobel Mükafatı da almışdır. Bu səbəbdən, Wolf Mükafatı “Nobel mükafatına gedən mərhələ” kimi də tanınır. Bu mükafata layiq görülmüş məşhur simalardan bəziləri:

Stephen Hawking – Fizika (1988): Qara dəliklər və kainatın mənşəyi ilə bağlı nəzəriyyələri ilə

Peter Higgs – Fizika (2004): Higgs bozonu ilə bağlı nəzəriyyəyə görə (2013-cü ildə Nobel Mükafatı aldı)

Jean-Pierre Serre – Riyaziyyat (2000): Cəbr və topologiya sahəsində fundamental nəticələrinə görə

Mary-Claire King – Tibb (2018): İnsan genetikası sahəsində kəşflərinə görə

 

 Wolf Mükafatı Yerusəlim şəhərində keçirilir, xüsusi təşkil olunan rəsmi mərasimdə İsrail Prezidenti tərəfindən təqdim olunur. Bu tədbir həm milli, həm də beynəlxalq səviyyədə böyük maraqla izlənilir. Mərasim zamanı laureatların elmi və yaradıcılıq nailiyyətləri geniş şəkildə təqdim olunur və onların həyat və fəaliyyətləri haqqında məlumatlar paylaşılır.

 

 Wolf Mükafatı, yalnız bir mükafatdan ibarət deyil – bu, elm və incəsənətə verilən yüksək qiymətin, obyektivliyin və beynəlxalq əməkdaşlığın simvoludur. Bu mükafata layiq görülmək, bir tədqiqatçının və ya sənətkarın dünya səviyyəsində tanındığını göstərir. Elm və sənət yolunda əzm və inamla çalışan hər bir insan üçün Wolf Mükafatı, bir məqsəd, bir ilham mənbəyidir.

 

Pamela Byorkman və Jim Eizenşteyn 2025-ci il üçün Wolf Mükafatı laureatları elan edilib. David Baltimore adına Biologiya və Bioloji Mühəndislik professoru Pamela Bjørkman və Frank J. Roshek adına Fizika və Tətbiqi Fizika üzrə fəxri professor Jim Eizenşteyn öz sahələrində Volf mükafatı ilə təltif ediliblər.

 

 
© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.imm.az saytına istinad zəruridir.