Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi
Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu

Xəbərlər

Dünya İqtisadi Forumu süni intellektlə bağlı geniş hesabat hazırlayıb

Dünya İqtisadi Forumunun (DİF) son hesabatında bildirilir ki, qarşıdakı bir neçə ildə süni intellekt (AI) təqribən 9 milyona yaxın iş yerinin itirilməsinə səbəb olacaq. Bununla belə, AI həm də işçi qüvvəsinin inkişafı üçün yeni imkanlar yaradır. “Respublika” xəbər verir ki, DİF süni intellektin inkişafının bir neçə aspektdən təhlilini təqdim edib. Etika və ünsiyyət Süni intellekt […]

Alimlər kainatın ilk kimyəvi reaksiyasını yenidən yaradıblar

Araşdırma göstərir ki, helium hidridi ilə neytral hidrogen və deyterium arasındakı reaksiyalar erkən kainat kimyasında əvvəl düşünüldüyündən daha mühüm rol oynayıb. Alimlər kainatın ən ilkin anlarında baş vermiş əsas kimyəvi reaksiyaları yenidən yaratmağa müvəffəq olublar. Onlar ilk ulduzların necə yarandıqlarını anlamağa kömək edəcək təəccüblü nəticələr əldə ediblər. 13.8 milyard il əvvəl baş vermiş Böyük partlayışdan dərhal sonra kainat çox sıx və isti bir […]

Astronomlar: Yer kürəsi daha sürətli fırlanır, avqustun 5-i isə tarixdə ən qısa günlərdən biri olub

Astronomlar bildiriblər ki, hesablamalara görə, avqustun 5-də Yer kürəsinin Günəş günü adi 24 saatdan bir neçə millisaniyə az davam edən ən qısa günlərdən biri olub. Belə ki, 1,25 millisaniyəlik cüzi fərq təbii olaraq görünməsə də, Yerin fırlanmasında dəyişən tendensiyaları öyrənən alimləri cəlb etmək üçün kifayət olub. Adi 24 saatlıq Günəş günü günortadan günortaya qədər ölçülür […]

Nils Henri Abel — Müasir Riyazi Analizin Zərif Qəhrəmanı

Nils Henri Abel 5 avqust 1802-ci ildə Norveçin Finnöy adasında dünyaya gəlmişdir. Ailəsi kasıb idi və erkən yaşlarında atasının ölümündən sonra ailə vəziyyəti daha da ağırlaşmışdır. Buna baxmayaraq, onun istedadı gimnaziya müəllimi Bernt Holmboe tərəfindən kəşf edilir və Abelin elmi inkişafında Holmboe-nin dəstəyi həlledici rol oynayır. Abel 1821-ci ildə Kristianiya Universitetində (indiki Oslo Universiteti) təhsil […]

Toz halına salınmış süni qan

ABŞ-ın Merilend Universitetinin alimləri tibbdə ən çətin problemlərdən birini həll edərək inqilabi yeniliyə imza atıblar. Belə ki, mütəxəssislər toz halında süni qan hazırlayıblar. “ErythroMer” adı verilən innovativ maddə sadəcə su əlavə etməklə bir neçə dəqiqə ərzində transfuziyaya hazır olur. O soyuducuya ehtiyac duymadan illərlə saxlanıla bilər ki, bu da xəstəxanadan kənar qəzalar və ya xəsarətlər […]

Meta dünyanın ən böyük süni intellekt klasterini inşa edir

Süni intellekt sahəsində layihələr getdikcə daha geniş miqyas alır, texnoloji rəqabət isə daha sərt xarakter daşıyır. Meta bu sektorda qüvvələr balansını əhəmiyyətli dərəcədə dəyişə biləcək bir infrastrukturun qurulmasına investisiya qoymaq qərarına gəlib. Şirkət süni intellekt klasteri olan Prometheus adlı hesablama mərkəzinin tikintisinə başlayıb. Bu klasterin hesablanmış məhsuldarlığı 3.17 trilyon teraflopsdan çox olacaq. Bu göstərici həm Frontier superkompüterini, həm də OpenAI tərəfindən planlaşdırılan “Stargate” layihəsini üstələyir. Meta […]

Faydalı linklər